Belgia         Holandia      Niemcy       Kanada      Szwajcaria

Aby uzyskać prawo do eutanazji w Belgii, pacjent musi spełnić kilka warunków :

• Musi to być świadoma decyzja osoby sprawnej umysłowo i zdającej sobie sprawę z tego, na co się decyduje.

• Decyzja musi być “dobrowolna, wielokrotnie powtarzana i trwała”.

• Pacjent musi cierpieć na nieuleczalną chorobę, która może mieć charakter fizyczny lub psychiczny albo być konsekwencją wypadku.

• Choroba lub schorzenie musi być źródłem “trudnego do zniesienia” bólu lub cierpienia.

W Belgii, jako jedynym kraju świata z legalną eutanazją, nie ma dolnej granicy wieku osób, które mogą się na nią zdecydować. Chorzy muszą być jednak w pełni świadomi swojej decyzji, a w przypadku małoletnich wymagana jest też zgoda rodziców.

W 2014 roku zmieniono przepisy i w wyjątkowych sytuacjach możliwa jest też eutanazja osób niepełnoletnich. Zdarza się to niezwykle rzadko.

Podobnie jak w Holandii, w Belgii istnieją rygorystyczne procedury i kontrole, które monitorują i regulują praktykę eutanazji. Pacjenci muszą być rzetelnie informowani o swoich opcjach i prawach, a lekarze, którzy przeprowadzają eutanazję, muszą ściśle przestrzegać przepisów prawa. kontrolę nad przestrzeganiem procedur zawartych w ustawie o eutanazji sprawuje Federalna Komisja Kontroli i Oceny. ( Federale controle en evaluatiecommissie euthanasie). Wszystkie przypadki wymagają rejestracji i komisja sprawdza, czy eutanazja została przeprowadzona  zgodnie z warunkami należytej staranności. W razie wątpliwosci akta sprawy zostaja przekazane prokuraturze.

Dane statystyczne ze sprawozdania Federale controle en evaluatiecommissie euthanasie za rok 2022. 

"Dane dotyczą dokumentów rejestracyjnych zbadanych przez Komisję, które odnoszą się do pacjentów poddanych eutanazji w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. Szczegółowa analiza eutanazji zadeklarowanych w 2022 r. zostanie uwzględniona w dwuletnim sprawozdaniu Komisji, obejmującym lata 2022–2023.

W 2022 r. Komisja otrzymała 2 966 dokumentów rejestracyjnych dotyczących eutanazji, co stanowi wzrost o 9,85% w porównaniu z rokiem 2021. Odsetek zgłoszonych zgonów wynikających z eutanazji w 2022 r. wyniósł 2,5% (w porównaniu z 2,4% w 2021 r.) wszystkich zgonów w naszym kraju (źródło: StatBel, 26.01.2023).

Wiek pacjentów:

• 69,9% pacjentów było w wieku powyżej 70 lat

• 42,2% było w wieku powyżej 80 lat

• Liczba eutanazji u pacjentów w wieku poniżej 40 lat była bardzo ograniczona (1,2%)

• Głównie o eutanazję wnioskowali pacjenci w 6., 7. i 8. dekadzie życia (76,4%)

• Najliczniejszą grupę stanowili pacjenci w wieku od 80 do 89 lat (29,2%)

W 2022 r. nie zarejestrowano żadnego dokumentu rejestracyjnego dotyczącego eutanazji małoletniego pacjenta.

Miejsce wykonania eutanazji:

• W 2022 r. nieznacznie zmniejszyła się liczba eutanazji wykonywanych w domu (50,5%)

• Liczba eutanazji wykonywanych w placówkach opiekuńczych nadal rosła (16,4%)

• Liczba eutanazji wykonywanych w szpitalach i oddziałach paliatywnych utrzymywała się na stałym poziomie (31,8%)

Dyrektywa wyprzedzająca:

• 0,6% eutanazji przeprowadzono na podstawie wcześniejszej dyrektywy dotyczącej eutanazji u pacjentów, którzy byli nieodwracalnie nieprzytomni

Okres śmierci:

• W zdecydowanej większości przypadków (82,7%) lekarz spodziewał się zgonu w dającej się przewidzieć przyszłości (pacjent nieuleczalnie chory)

• W grupie pacjentów, których śmierci nie spodziewano się w dającej się przewidzieć przyszłości (pacjenci nieterminalni), najsilniej reprezentowani są pacjenci cierpiący na polipatologię, podczas gdy pacjenci onkologiczni bardzo rzadko byli uznawani za nieterminalnych

Zaburzenia:

• Głównymi kategoriami leżącymi u podstaw przeprowadzanej eutanazji były: nowotwory (59,9%), kombinacja różnych chorób przewlekłych i nieuleczalnych (polipatologia) (19,6%), choroby układu nerwowego (8,9%), choroby układu krążenia (3,7%), choroby układu oddechowego (3%), zaburzenia funkcji poznawczych (1,4%), zaburzenia psychiczne (0,9%), choroby układu pokarmowego (0,5%) oraz choroby układu kostno-mięśniowego i tkanki łącznej (0,5%). Wszystkie pozostałe kategorie stanowią 1,6% zaburzeń

• Najważniejszą pod względem liczebności grupą pacjentów są pacjenci z chorobą onkologiczną. Były to głównie nowotwory przewodu pokarmowego, układu oddechowego, piersi i narządów płciowych (żeńskich i męskich)

• Po chorobach onkologicznych polipatologia była głównym powodem wnioskowania o eutanazję. W 2022 r. liczba eutanazji wykonanych u pacjentów w oparciu o polipatologię wyniosła 582 pacjentów, co stanowiło 19,6% ogólnej liczby eutanazji

• Liczba próśb o eutanazję ze względu na schorzenia psychiczne, takie jak zaburzenia nastroju, pozostała wyjątkowa (0,9%). To samo dotyczy zaburzeń poznawczych, takich jak choroba Alzheimera (1,4%). We wszystkich tych przypadkach można było ustalić, że zostały spełnione przesłanki prawne (przemyślana i ponawiana prośba sformułowana jako pacjent zdolny do wyrażenia zgody, stan medycznie beznadziejny, nieznośne, uporczywe i niełagodzące cierpienie spowodowane ciężką i nieuleczalną chorobą)

Cierpienia:

• U większości pacjentów obserwowano zarówno cierpienie fizyczne, jak i psychiczne (nie mylić z zaburzeniami psychicznymi) (72,4%). Cierpienie to było zawsze wynikiem jednej lub kilku poważnych i nieuleczalnych chorób. Uderzające jest jednak to, że częściej niż w innych latach wspomina się tylko o cierpieniu fizycznym (25,4% w 2022 r. w porównaniu z 17,9% w 2021 r.)."

Pacjenci mieszkający za granicą

Zgodnie z częścią II dokumentu rejestracyjnego, w 2022 r. 61 pacjentów zamieszkałych za granicą przyjechało do Belgii, aby uzyskać odpowiedź na ich wniosek o eutanazję zgodnie z warunkami prawa belgijskiego
Ponieważ nie jest wymogiem prawnym wskazanie miejsca zamieszkania pacjenta w części II, jest to liczba minimalna.

Pacjenci mieszkający za granicą to pacjenci tylko z zaburzeniami somatycznymi, takimi jak stwardnienie zanikowe boczne (ALS) lub choroba Charcota, rak płuc lub polipatologia (z nowotworem i następstwami udaru).

79% zgonów spodziewano się w dającej się przewidzieć przyszłości, wiek pacjentów wynosił głównie od 50 do 79 lat. Pacjenci ci pochodzili głównie z Francji (53). Pozostałe kraje na liście to Australia, Dania, Węgry, Kenia, Holandia, Polska, Portugalia i Ukraina.

Decyzje

Komisja uznała, że wszystkie otrzymane deklaracje były zgodne z zasadniczymi wymogami prawa. W związku z tym nie było konieczności przekazywania akt do prokuratury w celu przeprowadzenia dalszego dochodzenia